Accesos directos a las distintas zonas del curso
Ir a los contenidos
Ir a menú navegación principal
Ir a menú pie de página
Código de idioma : 04930004
Competencias gramaticales
1. Aspectos fonológicos
• Conocer y pronunciar las vocales y las consonantes del euskera
• Fonemas sibilantes del euskera: /tz/, /tx/, /ts/, /z/, /s/, /x/
• Diptongos: /ai/ aizu, /ei/ zein, /oi/ goi, /au/ auzo, /eu/ euri
• Hiatos
• Cambios fonéticos:
Palatalización
Ensordecimiento: bdg/ptk
Entonación: nombres y apellidos, nombres de lugares...
Entonación de las oraciones simples
2. Aspectos ortográficos
• Ortografía:
Alfabeto del euskera
Vocal antes de la «r» en los préstamos antiguos: arropa, errege, erloju…
Grafías «nb» y «np»
Cómo escribir las horas declinadas en el caso absoluto
Fonemas sibilantes del euskera: /tz/, /tx/, /ts/, /z/, /s/, /x/
Adecuación de los préstamos: funtzionario, erresistentzia…
• Puntuación
Signos de interrogación y de exclamación
- Diversas expresiones: Zer berri? Hau hotza!
Dos puntos
- Listados: Erosketak: ogia, esnea…
- Encabezamientos de mensajes: Arreba maitea:
- Expresar la hora: 7:15: ean dator autobusa.
Punto
- Al final de frases y expresiones simples: Aitor naiz.
Puntos suspensivos
- Para indicar que una frase se deja sin terminar: Erosketak: ogia, esnea… Coma
- Listados de contenidos complementarios: Ogia, esnea, dilistak…
- Fechas: Donostian, 2003ko uztailaren 2an.
- Después de oraciones condicionales: Iristen bada, joango gara.
3. Aspectos semánticos y léxicos
• Indicadores de uso frecuente en las funciones que se trabajan.
• Léxico habitual de las situaciones que se trabajan.
• Sinónimos y antónimos de uso frecuente
4. Aspectos morfosintácticos
4.1. Sintagma nominal
Declinación
Definido singular, definido plural e indefinido
• Absoluto NOR
• Ergativo NORK
• Partitivo ZERIK
• Dativo NORI
• Inesivo NON
• Genitivo de posesión NOREN
• Adlativo NORA
• Ablativo NONDIK
• Sociativo NOREKIN
• Genitivo espacial y temporal NONGO
• Adlativo terminal NORAINO
• Destinativo NORENTZAT
• Instrumental ZERTAZ
Sustantivos
• Comunes y propios
• Animados e inanimados
Interrogativos
• Nor (nork, nori, noren, norekin)
• Zer (zerk, zer ordutan, zer ordutatik zer ordutara)
• Non (nongoa, nora, nondik)
• Noiz
• Nola
• Zenbat (zenbatek)
Pronombres
• Pronombres personales: ni, zu, gu…
• Demostrativos: hau, hori, hura, hauek, horiek, haiek
• Pronombres indefinidos:
Zerbait, norbait, zerbaitek, norbaitek, zerbaiti, norbaiti
Inor ez, ezer ez, inork ez
Complementos de nombre
Noren y Nongo
Determinantes
Definidos
• Artículos:
Definidos (-a/-ak)
Indefinidos (bat/batzuk)
Numerales
• Definidos
Números: 0-100
Ordinales: lehena, bigarrena…
Medidas: kilo bat, litro…
Unidad de tiempo: lau ordu…
Generales: oso, guztia, dena
• Indefinidos: asko, gutxi, batzuk, nahiko(a), pixka bat
Adjetivos
Tipos:
• Simples: eder, polit, itsusi…
Cuantificadores: oso, nahiko…
Mediante repetición: txiki-txikia…
Adverbios
• Adverbios de lugar: hemen, hor, han...
• Adverbios de tiempo: gaur, atzo, bihar, etzi, orain, gero, lehen…
• Adverbios de modo: gaizki, txarto, ondo, poliki…
• Cuantificadores: batere, ia-ia, guztiz, izugarri, ikaragarri
Formados por posposiciones:
• Los que exigen NOR o partitivo: -rik gabe
• Los que exigen NOREN: -(r)en gainean, azpian, aurrean, atzean, barruan, kanpoan…
Formación de palabras
Palabras compuestas
• Seme-alabak, aitona-amonak, patata-tortilla…
4.2. Verbo
Características
Verbos transitivos e intransitivos
• Jonek sartu du autoa / Jon sartu da
Conjugados y sin conjugar
• Etorri naiz, egin dut…
• Etortzea, egiteko
Verbos perifrásticos
• Joango naiz, etorri da, eramango du
Verbos sintéticos
• Dago, dauka
Aspecto
Presente perfecto: joan naiz
Presente imperfecto: joaten naiz
Futuro: joango naiz
Presente puntual: ikasten ari naiz, dago, dauka
Aspecto de las locuciones verbales: bizi izan, ari izan, behar izan, balio izan, nahi izan, ahal izan eta ezin izan
Modo
Presente de indicativo
• NOR: izan, egon
• NOR-NORK: ukan, eduki
• NOR-NORI: zait, zaizkit… (3ª persona)
• ZER-NORI-NORK: diot, didazu…
Pretérito de indicativo
• NOR: izan
Potencial
•• • Ahal izan
• Ezin izan
Imperativo
• Participio perfecto: Etorri! Segi!
• NOR: izan (zaitez, zaitezte)
• NOR-NORK: ukan (ezazu, itzazu)
Otros usos:
• Tiempo meteorológico: euria / elurra… ari du. Haizea dabil…
4.3. Sintaxis
Oración simple
Oraciones interrogativas. Elemento inquirido en las oraciones interrogativas Oraciones enunciativas
• Afirmativas. Elemento inquirido en las oraciones afirmativas.
• Negativas. Elemento inquirido en las oraciones negativas.
Oraciones exclamativas
• Formadas por medio de demostrativos: Hau hotza!
• Por medio de interrogativos:
ZER / ZEIN itsusia (den)!
NOLAKO aurpegia (duen)!
ZENBAT dituen!
Oraciones imperativas
• Geldi hor!
• Ez egin hori!
Oraciones compuestas
Coordinadas
• Copulativas: eta, ere
• Disyuntivas: ala, edo.
• Adversativas: baina
Subordinación
• Subordinadas sustantivas
-tzea
Obligación o prohibición: -tzeko
• Oraciones condicionales reales:
–ba, baldin ba- (ostiralean bada, joango naiz…)